Na een jaar lang beraad heeft een Amerikaanse rechtbank besloten dat de Google Books schikking niet door de beugel kan. De verwachtingen waren hoog gespannen omdat de schikking de belangen vertegenwoordigt van bijna alle Engelstalige schrijvers. De rechtbank weigerde de schikking te accepteren omdat deze er toe zou kunnen leiden dat Google in de praktijk een monopolie kreeg op het digitaal doorzoeken van boeken.
In de herfst van 2005 heeft een grote groep schrijvers en uitgevers Google voor de rechter gesleept omdat zij van mening zijn dat Google Books inbreuk maakt op hun auteursrecht. Voor wie het nog niet wist: Google Books is een project van Google om zo veel mogelijk boeken in te scannen en delen hiervan gratis ter beschikking te stellen op het internet. Google stelde zich op het standpunt dat hier sprake is van ‘fair use’ (een concept dat wij in Nederland niet kennen). De partijen lieten het niet op een uitspraak aankomen en begonnen schikkingsonderhandelingen in 2006. Deze onderhandelingen leiden uiteindelijk tot de “Google Books schikking”, die op 9 november 2009 bij de Rechtbank ter goedkeuring werd ingediend. Overigens is de schikking technisch gezien niet alleen van toepassing op Engelstalige schrijvers, maar op alle werken in boekvorm die zijn geregistreerd bij de Copyright Office van de VS.
Over de voorgestelde schikking is een hoop te doen geweest. Deze gaat namelijk uit van een opt-outsysteem. Hierbij vallen alle schrijvers en uitgevers binnen de overeenkomst, tenzij zij aangeven hieraan niet mee te willen werken. Bovendien behoren tot de schikking ook de zogenaamde verweesde werken (‘orphan works’). Dit zijn werken waarop auteursrecht rust, maar waarvoor geen toestemming verkregen kan worden omdat de auteur onbekend is. Ondermeer om deze redenen hebben veel partijen moeite met de Google Books schikking. Zo heeft de Amerikaanse regering al kritische vraagtekens gezet en heeft de Europese Unie haar bezwaren laten horen.
Gisteren werd na een jarenlang proces een streep gehaald door de schikking. De rechtbank beaamde de zorgen van de Amerikaanse regering dat de overeenkomst schadelijke gevolgen kan hebben voor de mededinging. In het vonnis wordt er op gehint dat de rechtbank positiever staat tegenover een opt-in schikking, waarbij schrijvers en uitgevers zich vrijwillig kunnen aansluiten. Het is uiteraard de vraag of Google akkoord kan gaan met zo een systeem. Het wordt erg spannend welke kant partijen nu op zullen gaan.