Op 1 november 2017 besteedt het programma Meldpunt! van Omroep Max aandacht aan belangenorganisatie voor senioren, ANBO. Follow The Money (FTM) doet hetzelfde in een artikel op haar website.
In een persbericht voorafgaand aan de uitzending schrijft Omroep Max op 30 oktober 2017 onder meer:
“Woensdag in Meldpunt!: Waar zijn de ANBO-miljoenen? Wat is er gebeurd met de miljoenen euro’s van ouderenbond ANBO? Twee jaar geleden werden alle lokale ANBO-afdelingen gedwongen ondergebracht bij het ANBO-hoofdkantoor. Ook hun banktegoeden moesten ze afstaan. Waar is dat geld nu? En hoe groot is de ANBO nog? Meldpunt! gaat op zoek, samen met Follow the Money; het platform voor onderzoeksjournalistiek.”
Het FTM-artikel “Autoritaire ANBO-bons jaagt ouderen weg” begint als volgt:
“Ouderenbond ANBO was ooit ’s lands grootste seniorenorganisatie, goed voor bingo-avondjes en belangenbehartiging van onze ouderen. Tegenwoordig is het een haast dictatoriale lobbyclub. Leden lopen weg; bestuurders werden geschorst of geroyeerd. Dit heeft alles te maken met één vrouw: directeur-bestuurder [X] , ook wel ‘[X]’. Follow the Money en Omroep Max legden de hand op vertrouwelijke stukken en ontrafelden haar greep naar de macht.”
Nadat FTM op 31 maart en 5 april 2018 nog twee artikelen over de situatie bij de ANBO publiceert, is de maat voor de ANBO vol. Zij sommeert verwijdering en rectificatie van zowel de uitzending van Meldpunt! als het van FTM. Beide zouden meerdere feitelijke onjuistheden en suggestieve uitlatingen bevatten die haar ernstig in haar reputatie zouden schaden.
Volgens de rechtbank Amsterdam hebben Omroep Max en FTM niet onrechtmatig gehandeld jegens de ANBO.
Het merendeel van de uitlatingen in Meldpunt! waar de ANBO over valt zijn gedaan in de (live) uitzending door een derde, een redacteur van FTM. Daarvoor is MAX niet aansprakelijk:
“de gewraakte uitlatingen [zijn] live in een studiogesprek gedaan. Omroep Max heeft zich er terecht op beroepen dat zij ten aanzien van die uitlatingen een boodschappersfunctie vervult en dat zij voor die uitlatingen niet aansprakelijk kan worden gehouden. Een journalist moet, onder meer door het houden van interviews, zijn essentiële rol als publieke waakhond kunnen vervullen. In dat kader moet hij in beginsel de uitingen van derden ongestraft kunnen verspreiden. In dit geval heeft de interviewster van het programma Meldpunt! voldoende afstand gehouden van [naam 7] en, anders dan de ANBO heeft aangevoerd, een kritische houding ten opzichte van hem aangenomen. Omroep Max heeft journalistiek onderzoek verricht en de gekozen manier van verslaggeving valt onder haar redactionele vrijheid. Door het uitnodigen van de ANBO om in de uitzending op te treden en het sturen van een uitgebreide vragenlijst voor de uitzending, heeft Omroep Max bovendien ruimschoots voldaan aan het journalistieke beginsel van hoor en wederhoor.”
De ANBO valt verder over een aantal ‘suggestieve uitlatingen’ van mensen die voorheen gelieerd waren aan de ANBO. Ook die kunnen door de beugel volgens de rechtbank: “Omroep Max heeft … journalistiek onderzoek heeft gedaan en met een groot aantal personen heeft gesproken. De wijze waarop Omroep Max hiervan verslag doet, valt onder haar redactionele vrijheid. Bovendien geldt ook hier dat hetgeen de geïnterviewden in de uitzending naar voren brengen in beginsel onder hun eigen verantwoordelijkheid valt en dat Omroep Max dit op grond van haar boodschappersfunctie moet kunnen uitzenden.” En MAX komt een grote vrijheid toe bij het doen van waarde-oordelen.
Ook is van belang dat het gaat om een ernstige misstand, over een een grote landelijke organisatie, die tegen kritiek moet kunnen.
De Rechtbank concludeert het artikel op FTM, anders dan de ANBO beweert, geen feitelijke onjuistheden bevat. De uitlatingen die de ANBO suggestief noemt zijn weliswaar kritisch, maar daarvoor is voldoende aanleiding. En beide gedaagden hebbene voldoende gelegenheid tot wederhoor geboden.
De vorderingen van de ANBO worden afgewezen.